مترونوم مکانیکی که در قرن نوزدهم اختراع شد، امکان اندازه‌گیری دقیق بازه‌های زمانی کوتاه را فراهم می‌کند. این دستگاه به شکل هرم با یک سطح شیب‌دار است که بر روی آن یک آونگ متحرک قرار دارد.
با حرکت منظم آونگ از یک سمت به سمت دیگر در فواصل مساوی، مترونوم به کنترل و هماهنگ کردن فرکانس حرکات کمک می‌کند، بدون آنکه ریتم از دست برود. این دستگاه عمدتاً در حوزه موسیقی — در تمرین‌ها و اجراهای زنده — استفاده می‌شود.
مترونوم همچنین دارای یک مقیاس است که به کاربر اجازه می‌دهد تا سرعت ضربات مورد نظر را تنظیم کند. هرچه وزنه روی آونگ بالاتر باشد، سرعت ضربات کمتر و هرچه پایین‌تر باشد، سرعت بیشتر خواهد بود. امروزه مدل‌های مکانیکی تقریباً به‌طور کامل با مدل‌های الکترونیکی جایگزین شده‌اند که اغلب دارای تیونر داخلی برای هماهنگی با سازهای موسیقی هستند.
تاریخچه مترونوم
مترونوم در اوایل قرن نوزدهم اختراع شد. این اختراع به دانشمند آلمانی دیتریش نیکولاوس وینکل (Dietrich Nikolaus Winkel) از آمستردام نسبت داده می‌شود، اما مکانیک و پیانیست یوهان نپوموک ملتزل (Johann Nepomuk Mälzel) بود که استفاده عملی از این دستگاه را رواج داد.
پس از بهبود طراحی مترونوم وینکل، ملتزل تولید این دستگاه را در هلند آغاز کرد. در آن زمان، هدف اصلی مترونوم تعیین ضرب‌آهنگ (تمپو) در آثار موسیقایی بود. شهرت مترونوم را آهنگساز بزرگ لودویگ فان بتهوون (Ludwig van Beethoven) گسترش داد که برای نخستین بار از علامت اختصاری «MM» (Metronome de Mälzel) برای نشان دادن سرعت در نت‌ها استفاده کرد، به عنوان مثال، «MM30» که به معنای ۳۰ ضربه در دقیقه بود.
در سال ۱۸۹۵، صنعت‌گر آلمانی گوستاو ویتنر (Gustav Wittner) تولید انبوه مترونوم را آغاز کرد. او پس از ثبت اختراع، ابتدا مدل کلاسیک ملتزل را تولید کرد و سپس نسخه‌های بهبود‌یافته‌ای را توسعه داد. شرکت ویتنر (Wittner) که به نام او نام‌گذاری شده است، به شهرت جهانی دست یافت و هنوز هم به عنوان یکی از معتبرترین تولیدکنندگان مترونوم‌های مکانیکی و الکترونیکی با کیفیت بالا شناخته می‌شود.
در ابتدا، مترونوم فقط توسط نوازندگان و آهنگسازان حرفه‌ای استفاده می‌شد. اما با گذشت زمان، کاربرد آن گسترش یافت. در سال ۱۹۲۳، هنرمند آمریکایی من ری (Man Ray) از مترونوم در اثر هنری خود به نام «شیء برای نابودی» استفاده کرد — یک مترونوم با تصویری از چشم یک زن که به آونگ آن متصل شده بود.
در سال ۱۹۵۷، اثر من ری از یک نمایشگاه در پاریس دزدیده و توسط گروهی از دانشجویان با شلیک گلوله از بین برده شد. این حادثه نه تنها به هنرمند آسیب نرساند، بلکه شهرت او را بیشتر کرد. من ری غرامت بزرگی از بیمه دریافت کرد و سپس ۱۰۰ نسخه از اثر خود را با عنوان «شیء نابودنشدنی» بازآفرینی کرد.
مترونوم همچنین در طول محاصره لنینگراد (۱۹۴۲–۱۹۴۴) نقشی مهم ایفا کرد. در آن دوران که پخش رادیویی قطع شده بود، مترونوم برای هشدار دادن به مردم درباره حملات هوایی و بمباران‌ها استفاده می‌شد.
ضرب‌آهنگ ۵۰ ضربه در دقیقه به معنای وضعیت ایمن بود، در حالی که ۱۵۰ ضربه در دقیقه نشان‌دهنده خطر شدید بود. این استفاده تاریخی بعدها در اثر موسیقایی «مترونوم لنینگراد» با اشعار ماتوسوفسکی و موسیقی باسنر جاودانه شد.
انواع مترونوم
مترونوم‌های مکانیکی تا اواخر قرن بیستم به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گرفتند. اما امروزه مدل‌های الکترونیکی که دقیق‌تر و کارآمدتر هستند، تقریباً جایگزین آن‌ها شده‌اند. با این حال، شرکت ویتنر که از قرن نوزدهم فعال بوده است، همچنان یکی از برندهای پیشرو در صنعت تولید مترونوم باقی مانده است.
مترونوم‌های الکترونیکی نه تنها ظاهر متفاوتی دارند، بلکه دارای قابلیت‌های متنوعی هستند. آن‌ها دیگر شبیه اهرام با آونگ نیستند، بلکه دستگاه‌هایی کوچک و پلاستیکی با دکمه‌ها و نمایشگرهای دیجیتال هستند. ویژگی‌های اصلی آن‌ها شامل موارد زیر است:
- اندازه کوچک و قابل حمل. مترونوم الکترونیکی سبک و باریک است و به راحتی در جیب، کیف یا پوشه جا می‌گیرد.
- دامنه گسترده تمپو. مدل‌های مدرن محدوده‌ای از ۳۰ تا ۲۸۰ ضربه در دقیقه را پوشش می‌دهند.
- چندکاره بودن. صدای کلیک استاندارد را می‌توان با صدای بوق یا اصوات دیگر جایگزین کرد.
- حافظه داخلی برای ذخیره و بازپخش الگوهای ریتمیک.
- قابلیت‌های اضافی: تیونر داخلی، دیاپازون، ضبط صدا و تایمر.
- امکان استفاده در تاریکی. صفحه نمایش با نور پس‌زمینه تنظیم تمپو را حتی در نور کم آسان می‌کند.
اگر ملتزل و ویتنر ویژگی‌های مدرن این دستگاه‌ها را می‌دیدند، بی‌شک شگفت‌زده می‌شدند. مترونوم‌های الکترونیکی امروزی تقریباً از همه جهات از مدل‌های مکانیکی برتر هستند — به جز یک مورد: نیاز به منبع برق. از سوی دیگر، مترونوم‌های مکانیکی با مکانیزم فنری کار می‌کنند و به برق نیاز ندارند.
مترونوم موجود در وب‌سایت ما با تمام مرورگرها و سیستم‌عامل‌ها سازگار است. راه‌اندازی برنامه بسیار آسان و سریع است. این ابزار کاربردی برای همه کسانی است که می‌خواهند ریتم خود را حفظ کنند.